Stappenplan voor een perfecte sollicitatie
Interessegebieden
Je hebt op zoek naar een nieuwe baan. Spannend! Dit stappenplan helpt je door sollicitatieproces.
Dit zijn de 10 belangrijkste stappen:
- Leer jezelf goed kennen
- Bepaal waar je wilt werken
- Ga op banenjacht
- Maak een opvallend cv
- Schrijf de perfecte sollicitatiebrief
- Bel de organisatie op
- Bereid je voor op het eerste gesprek
- Bereid je voor op het tweede gesprek
- Bepaal hoeveel je wilt verdienen
- Teken het contract
Voordat je tientallen sollicitatiebrieven verstuurt naar potentiële werkgevers is het verstandig om even in de spiegel te kijken. Waar ben je eigenlijk goed in? En wat kan er beter? Hoe beter je jezelf kent, hoe eenvoudiger een sollicitatiegesprek zal verlopen. Maar ook belangrijk: je kunt gerichter solliciteren, omdat je weet bij welke banen jouw kwaliteiten het beste tot hun recht komen. Om te solliciteren op een baan als planner terwijl je zelf chaotisch werkt, is niet handig. En het is ook zonde als je sterke sociale vaardigheden hebt om dan niet in een team te werken. Denk dus goed na bij welke banen jouw sterke kanten nodig zijn om de functie goed uit te kunnen voeren.
Vraag anderen wat zij van je vinden
Bijna iedereen denkt een goed beeld van zichzelf te hebben. Maar komt dat wel overeen met wat anderen van jou denken? Vinden zij dat je zwakke kanten helemaal niet zo zwak zijn als jij denkt, of misschien vinden zij wel dat je heel goed bent in bepaalde zaken waar je zelf nog helemaal niet aan had gedacht. Vraag daarom aan vrienden, familie en – als het kan – aan directe collega’s wat zij denken dat jouw sterke en zwakke punten zijn. Waarschijnlijk leer je een aantal verrassende dingen over jezelf. Door anderen te vragen wat zij van jou vinden, is je eigenbeeld een stuk completer.
Nu je duidelijk hebt gemaakt waar je goed en minder goed in bent, heb je een mooie basis om eens na te denken over welke banen voor jou geschikt zijn en welke niet. Maak bijvoorbeeld eens een lijstje met banen waarvan jij denkt dat ze bij je passen. Kijk vooral naar banen waar jouw sterke kanten benut worden en waar jouw zwakke kanten minder nodig zijn.
Je weet wat je sterke en zwakke punten zijn, welke banen voor jou geschikt zijn en bij welke organisaties je jezelf ziet werken. Tijd om jouw zoektocht naar een nieuwe uitdaging te beginnen!
Waar vind je de ideale baan? Er zijn talloze manieren om een baan te vinden. Denk aan:
- vacaturebanken, zoals Monsterboard, Nationale Vacaturebank, Indeed en de vacaturepagina van allesuitjezelf.nl;
- social media, zoals LinkedIn, Twitter en Facebook;
- uitzendorganisaties, zoals Randstad, Tempo Team en Manpower;
- netwerken;
- open sollicitaties;
- advertenties in vakbladen, tijdschriften en kranten.
Heb je een vacature gevonden waar je op wilt reageren? Vergeet de vacature dan niet op te slaan. Maak vervolgens een overzichtje, waarin je alle vacatures zet waarop je wilt reageren, contactgegevens van degene die je aanschrijft, sluitingsdatum van de vacature en de datum dat je jouw brief hebt gestuurd. Zo’n overzicht is handig als je veel sollicitatiebrieven verstuurt.
Met zowel je sollicitatiebrief als je cv is het de kunst om op te vallen. Ga ervan uit dat je concurrentie hebt van tientallen sollicitanten. Hoe zorg je ervoor dat jouw cv de aandacht trekt? Weeg zorgvuldig af of, en welke, kleuren je gebruikt in je cv, welke vaardigheden je meer naar voren laat komen, of je een foto aan je cv wilt toevoegen, of je een informeel of zakelijk cv wilt opsturen etc. Houd daarbij in je achterhoofd dat de ene organisatie de andere niet is.
Informeel of formeel?
Vaak kun je aan een website van een organisatie wel aflezen of er een informele cultuur heerst. Zoek bijvoorbeeld de 'Wie zijn wij'-pagina op om de visie van de organisatie te lezen. Sommige websites tonen daar ook profielen van de medewerkers en dat geeft je vaak een goede indruk of een organisatie informeel of formeel is. Laat daar bijvoorbeeld de keuze van het kleurengebruik van je cv vanaf hangen: bij een formele organisatie kun je beter zakelijke kleuren gebruiken, zoals zwart, grijs en donkerblauw. Bij een informele organisatie kun je voor lichtere kleuren gaan en wat meer variatie brengen in het kleurgebruik. Als een organisatie zo'n profielenpagina van medewerkers toont, kun je ervoor kiezen om een foto aan je cv toe te voegen. Het sluit dan namelijk goed aan bij de organisatie. Kies dan wel voor een zakelijke foto en niet voor een vakantiefoto.
Meerdere cv's
Het is helemaal niet gek om je cv steeds weer aan te passen aan de organisatie die je aanschrijft. Staat er een specifieke term in de vacaturetekst, laat die dan terugkomen in je cv. Wil je een reisorganisatie aanschrijven, zorg er dan voor dat je duidelijk laat zien dat je een reislustig persoon bent. Meer tips over het maken van een opvallend cv, lees je in het artikel ’12 tips voor een goed cv’.
5. Schrijf de perfecte sollicitatiebrief
Nu je een lijst met vacatures hebt waar je op wilt reageren, begin je met inlezen. Voordat je een goede brief kunt schrijven, moet je de vacaturetekst goed lezen. Daarnaast is het verstandig om de website van de organisatie die je aanschrijft te bekijken. Wat valt je op en wat kun je gebruiken in je brief om op aan te haken? Als je in je sollicitatiebrief laat zien dat je je goed hebt voorbereid, spreekt dat de ontvanger meer aan. Daarmee wordt de kans groter dat je wordt uitgenodigd. Wil je weten hoe je de perfecte sollicitatiebrief schrijft, lees dan het artikel ‘Waar moet een goede sollicitatiebrief aan voldoen?’.
Bij de meeste vacatures staat een sluitingsdatum. Vaak is het zo dat organisaties dan pas een selectie gaan maken uit de ontvangen sollicitatiebrieven. Na die selectie laten ze – als het goed is – alle kandidaten weten of ze wel of niet uitgenodigd worden. Vaak moet je dus geduldig zijn voordat je iets hoort. Het is altijd een goed idee om even te bellen naar de organisatie waar je solliciteert om te vragen of ze jouw cv en sollicitatiebrief in goede orde hebben ontvangen. Als er een contactpersoon in de vacaturetekst staat, vraag dan altijd naar hem of haar. Zorg dat je nog iets vraagt over de sollicitatieprocedure en de functie waarop je hebt gereageerd. Zo blijf je ‘hangen’ in de gedachte van degene die de selectie maakt en heb je een streepje voor op de concurrentie!
7. Bereid je voor op het eerste gesprek
Ben je uitgenodigd voor een eerste sollicitatiegesprek? Spannend! Nu komt het aan op de voorbereiding op het gesprek. Lees nogmaals de vacaturetekst, bekijk uitvoering de website, schrijf je in voor de nieuwsbrief en bekijk alle social mediakanalen van de organisatie. Noteer alles wat je opvalt en formuleer vragen die je kunt stellen tijdens het eerste gesprek. Stel altijd een vraag, want dat onderstreept jouw interesse in de baan. Besef goed dat het eerste gesprek vaak meer een kennismakingsgesprek is en dat het tweede gesprek meer de diepte in gaat. Wees je bewust van je sterke en zwakke punten in een gesprek en probeer met name de sterke punten te laten zien.
8. Bereid je voor op het tweede gesprek
Tijdens het tweede gesprek wordt er vaak doorgevraagd op jouw motivatie om te solliciteren. Maar ook of je in het team past, welke ervaring je hebt en over hoeveel vakkennis je beschikt. Bereid je daar dan ook al op voor door bijvoorbeeld praktijkvoorbeelden te bedenken die je hebt meegemaakt, waarbij bepaalde kwaliteiten van jou tot uiting kwamen. Hoe meer tijd je besteedt aan je voorbereiding, hoe meer zelfverzekerd je bent én overkomt bij je gesprekspartners. Dat draagt altijd bij aan een goed gesprek. Stel ook tijdens het tweede gesprek altijd een vraag.
9. Bepaal hoeveel je wilt verdienen
Ben je door alle selectieprocedures gekomen, dan volgt vaak ook nog een arbeidsvoorwaardengesprek. Dit vindt soms ook tijdens een tweede gesprek plaats, maar dan wordt het ook duidelijk aangegeven. Tijdens het arbeidsvoorwaardengesprek bespreek je wat jij wilt verdienen en wat de werkgever bereid is om je te geven. Er wordt onderscheid gemaakt tussen:
- Primaire arbeidsvoorwaarden: loon, werktijden, aantal werkuren per week, vakantiedagen etc.
- Secundaire arbeidsvoorwaarden: pensioen, laptop van de zaak, verlofregelingen, opleidingen etc.
Wil je onderhandelen over de primaire arbeidsvoorwaarden, dan is dat vaak lastiger dan onderhandelen over de secundaire arbeidsvoorwaarden. Iedereen wil natuurlijk meer verdienen en omdat het de grootste kostenpost voor een werkgever is, zijn die onderhandelingen vaak lastiger. Voer je onderhandelingen over een laptop van de zaak, dan zal dat vaak makkelijker gaan omdat het de werkgever ook minder kost. Het moet natuurlijk wel in de structuur van de organisatie passen. Een werkgever zal niet snel alleen aan jou een laptop van de zaak verstrekken als je collega's dat niet krijgen. Wees voorzichtig in wat je vraagt, maar besef wel heel goed dat het een onderhandeling is. Je hoeft dus niet direct akkoord te gaan met het aanbod dat ze je doen. Er is altijd ruimte om te onderhandelen. Laat je vooral ook niet onder druk zetten. Als je nog een nachtje wilt nadenken over het aanbod, geef dat dan vooral aan. Ze willen jou graag hebben, dus ze zijn vaak wel bereid om met je mee te denken. Maak daar gebruik van.
Is het aanbod – na wat onderhandeld te hebben – volledig naar wens? Heb je goed nagedacht over wat de functie inhoudt? Is de reisafstand tussen je huis en je nieuwe werk acceptabel? Heb je een goed gevoel bij de organisatie en de mensen met wie je gaat werken? Alle lichten lijken op groen te staan. Waar wacht je nog op? Tekenen maar!